Opis
Ova knjiga je prvi put objavljena 1969. godine u Sarajevu, u izdanju Centra za balkanološka ispitivanja Akademije nauka i umjetnosti BiH. Deset godina kasnije objavljena je u engleskom prevodu pod naslovom The Central Balkan Tribes in Pre-Roman Times: Triballi, Autariates, Dardanians, Scordisci and Moesians (Adolf M. Hakkert Publisher, Amsterdam, 1978), sa dopunskim napomenama pridodatim izvornom izdanju. U ovom izdanju su dopunske napomene iz engleskog izdanja prevedene i pridodate tekstu iz 1969.
Ova knjiga je jedinstveno i kapitalno delo, ne samo srpske i balkanske, već i svetske istoriografije o antičkom Balkanu. Prvobitno zamišljena kao sinteza naših znanja o srednjobalkanskim plemenima, ova knjiga je, zbog karaktera izvora koji su autoru stajali na raspolaganju morala dobiti izrazito istraživački karakter. Minuciozno filološki i istorijski pretresajući oskudnu izvornu građu i interpretirajući grčko-rimske izvore, autorka je nastojala da ne podlegne njihovom uticaju u ocenjivanju karaktera i značaja srednjobalkanskih naroda i da ne zaboravi da mi te narode vidimo očima kojima su ih videli njihovi kulturniji susedi.
U nastojanju da sačuva i istakne što jače individualnost pojedinih plemena, ona je svakome posvetila poseban odeljak. Zajednički je obradila u zasebnim poglavljima, rukovodeći se, opet, kako stanjem izvora, tako i samim predmetom, političko uređenje, društveni i privredni život i običaje i verovanja ovih naroda. Na tom planu je najviše došla do izraza srodnost koju rađa život u istoj eposi, na istom tlu i pod istim uslovima. U tim poglavljima se najbolje vidi šta je vezivalo i šta razdvajalo srednjobalkanska plemena.
Posebnu vrednost knjige predstavlja Zbornik izvora, u kome su u originalnom tekstu, na grčkom, odnosno latinskom, data sva mesta iz antičkih pisaca i s antičkih natpisa u kojima se pominju pet pomenutih naroda. Autorka je težila da ne samo obuhvati doista sve što je zabeleženo o ovim narodima, do najmanjih i najpovršnijih pomena, već i da tu građu rasporedi tako kako bi što bolje došla do izraza genetska veza između pojedinih podataka, pa u tom smislu Zbornik nije običan dodatak knjizi, već njen organski deo.
Sakupivši tako na jednom mestu i kritički pretresavši iznova sve što je o srednjobalkanskim plemenima zapisano od antike do danas, autorka je zapazila mnoge stvari koje ne vidi oko neupućenog. Na kraju njenog dugog i mukotrpnog puta čini se da su likovi Tribala, Autarijata, Dardanaca, Skordiska, Meza i njihovih suseda postali mnogo jasniji nego što su bili dosada, mnogo opipljiviji i življi.
Fanula Papazoglu je rođena u Bitolju 1917.g. U Beogradu je studirala Klasičnu filologiju sa istorijom starog veka i arheologijom, sve do početka rata. Tokom okupacije učestvovala je u Narodnooslobodilačkoj borbi, pa je tokom 1942. i 1943.g. bila internirana u logoru na Banjici. Nakon rata, posle kraćeg rada u državnim ministarstvima, pošto je diplomirala na Filozofskom fakultetu, izabrana je 1947.g. za asistenta na Katedri za istoriju starog veka na Filozofskom fakultetu. Doktorirala je 1955g., naredne godine izabrana je za docenta, 1960.g. za vanrednog profesora, a od 1965.g. postaje redovni profesor. Bila je upravnik Centra za antičku spigrafiku i numizmatiku, sve do odlaska u penziju 1972.g. Za dopisnog člana SANU izabrana je 1974.g., a za redovnog 1983.g. Bila je stalni saradnik Centra za balkanološka ispitivanja Akademije nauka i umjetnosti u BiH u Sarajevu i član redakcije njenog Godišnjaka, kao član redakcije skopskog časopisa za antičke studije Živa antika. Počasni doktorat univerziteta Paris-Sorbonne dobila je 1982.g. Izabrana je 1993.g. za člana filološkog društva Parnassos u Atini a 1994.g. postala član van radnog sastava Makedonske akademije nauka i umetnosti u Skoplju.
Autor Papazoglu, Fanula Autor Papazoglu, Fanula Naslov Srednjobalkanska plemena u predrimsko doba : Tribali, Autarijati, Dardanci, Skordisci i Mezi / Fanula Papazoglu Vrsta/sadržaj tыpe of material naučna monografija Jezik srpski Godina 2007 Izdavanje i proizvodnja Beograd : Equilibrium, 2007 (Novi Sad : Budućnost) Ostali autori Kostić, Veselin, 1931-Fizički opis 517 str.,[2] presavijena lista s geogr. kartama : ilustr. ; 25 cm Zbirka Biblioteka Dimenzije istorije Izabrana dela Fanule Papazoglu o antičkom Balkanu ; knj.1 Napomene Na presavijenom delu omota autorkina slika i beleška o njoj Tiraž 500Str. 503-517: Dodatne napomene / preveo s engleskog Veselin Kostić Napomene i bibliografske reference uz tekst Résumé: Les tribus indigenes de ĺinterieur Balkanique a ĺepoque preromaine Bibliografija: str. 409-488 Registri. ISBN 978-86-82937-10-4 (karton sa omotom) ISBN 978-86-82937-12-8 (za izdavačku celinu) Predmetne odrednice Plemena – Istorija – Balkansko poluostrvo
